Molestowanie w pracy to złożony temat, wynikający z intymnego charakteru zagadnienia. Problem (w większości przypadków) dotyka pań, coraz częściej ofiarami molestowania stają się również mężczyźni. Jak podają liczne źródła, co trzecia podwładna w wieku – od 18 do 24 lat jest adresatką niedwuznacznych propozycji oraz kłopotliwych uwag (i co dwunasty mężczyzna). Nieco inaczej ma się rzecz w przypadku kobiet w wieku – od 25 do 34 lat. Ofiarą molestowania – w wyżej przedstawionej kategorii, pada co dziesiąta kobieta (oraz co trzydziesty mężczyzna).
Odpowiednia (tj. miła) atmosfera w pracy, gwarantuje zwiększoną produktywność zatrudnionych oraz wpływa na podniesienie obopólnego zadowolenia (na linii pracodawca – pracownik). Zdarza się jednak, że praca staje się prawdziwym koszmarem. Jak rozpoznać pierwsze objawy molestowania seksualnego? Do kogo zwrócić się w kwestii pomocy? O tym przeczytacie w dalszej części artykułu.
Molestowanie
Molestowanie seksualne to nieakceptowane zachowania natury społecznej. Istotnym podkreślenia jest fakt, że mechanizm stanowi jeden z elementów mobbingu. Molestowanie seksualne jest sprzeczne z prawem (o czym można przeczytać w Kodeksie Pracy).
Cel molestowania seksualnego
Głównym celem molestowania seksualnego jest naruszenie godności osobistej pracownika. Niepokojącym zachowaniom mogą towarzyszyć:
• zastraszanie,
• wrogość,
• poniżanie,
• agresja.
Oznaki molestowania w miejscu pracy:
• gwałt,
• szantaż seksualny/próba nakłaniania do czynności seksualnych (np. pod groźbą zerwania umowy, nieudzielania podwyżki itp.),
• obraźliwy flirt (np. niewłaściwe uwagi dotyczące ubioru, makijażu, wieku itp.),
• niedwuznaczne dotykanie pracowników bądź lubieżne spojrzenia,
• pokazywanie zdjęć, filmów bądź rysunków o charakterze seksualnym,
• opowiadanie dowcipów odnoszących się do tematyki seksualnej,
• wulgarne komentarze na temat kobiet lub mężczyzn.
W tym kontekście warto nadmienić, że osobą molestującą może być nie tylko pracodawca, ale również współpracownik.
Uwaga!
Przełożony – w celu zastraszenia ofiary, może grozić jej zwolnieniem z pracy. Gdy pracownik ma kredyt bądź jest jedynym żywicielem rodziny, takie działanie wywołuje dodatkowy stres.
Kim jest osoba molestująca?
Jednostka ze skłonnościami do molestowania seksualnego (w wielu przypadkach) to osobowość narcystyczna. Człowiek tego pokroju stawia się ponad prawem i nie ogranicza (wyłącznie) do jednorazowego incydentu o podłożu seksualnym.
Skutki molestowania seksualnego dla ofiary
– stres (którego następstwem może być depresja),
– szereg problemów zdrowotnych,
– zmniejszona produktywność podczas pracy,
– częste absencje,
– nieufność w stosunku do ludzi (zwłaszcza do osób zajmujących identyczne stanowisko, co jednostka molestująca).
Osoba molestowana przez pracodawcę/współpracownika może stać się nieufna, bojaźliwa i skłonna do depresji. Winą – za całą sytuację – obciąża siebie, zrzucając to na karb niewłaściwej postawy bądź niestosownego ubioru. Jeśli osoba molestowana nie podejmie działań w postaci leczenia, jej życiem może zawładnąć trauma. Wartym podkreślenia jest fakt, że nieprzepracowany uraz może skutkować:
• nasileniem się objawów PTSD (PTSD to zespół stresu pourazowego),
• nadmiernym spożywaniem alkoholu bądź innych używek,
• depresją,
• destrukcyjnymi zachowaniami (np. okaleczaniem się),
• agresją w stosunku do rodziny, przyjaciół oraz osób z najbliższego otoczenia.
Uwaga!
Do najczęstszych objawów zespołu stresu pourazowego (czyli PTSD) należą:
• bezsenność,
• podwyższony poziom lęku,
• nadmierna czujność,
• przeżywanie na nowo stresora,
• stronienie od sytuacji, które mogą wywołać niepożądane reakcje organizmu,
• nadużywanie substancji psychoaktywnych,
• unikanie kontaktu z innymi ludźmi.
Konsekwencje molestowania dla firmy
– znaczny ubytek personelu,
– konflikty na linii: pracodawca – podwładny, pracownik – pracownik,
– zmniejszona produktywność zatrudnionych (co wpływa na osłabienie pozycji firmy na rynku),
– zwiększone koszty (w sytuacji, gdy osoba molestowana zażąda odszkodowania),
– mniejsze prawdopodobieństwo osiągnięcia zamierzonych celów.
Do kogo zwrócić się o pomoc?
Jeśli jesteś pracownikiem, który stał się ofiarą molestowania seksualnego w pracy, masz możliwość wniesienia skargi do sądu. Możesz również żądać odszkodowania od firmy. Warto jednak dodać, że osoby poszkodowane (w wielu przypadkach) nie zgłaszają problemu wymiarowi sprawiedliwości. Z czego to wynika? Głównie z faktu, że nie chcą spotkać się ze sprawcą w sądzie, boją się również późniejszych konsekwencji swoich działań. Zdarza się również, że ofiary nie mają wystarczających dowodów w sprawie (tj. świadków, nagrań z kamer/telefonów itp.). A jak powszechnie wiadomo, trudno jest udowodnić winę sprawcy. Na koniec warto jednak wspomnieć, że dochodzenie prawdy – choć złożone, daje możliwość zrzucenia z siebie ciężaru oraz pozbycia się wstydu i poczucia winy. Jeśli byłeś/byłaś świadkiem molestowania w swojej firmie, nie bądź obojętny na ludzką krzywdę.
